H έλλειψη κινήτρων για τη χρήση του απλού Ίντερνετ εξηγεί και την τεράστια υστέρηση της Ελλάδας στις ευρυζωνικές διασυνδέσεις (1,5% στα τέλη του 2005, έσοδα 7-8 εκατ. ευρώ έναντι 23 δισ. της Ε.Ε.).
Όταν δεν έχει πειστεί ο πολίτης να χρησιμοποιήσει την απλή και φθηνή πρόσβαση, είναι δύσκολο να υιοθετήσει τις ιδιαίτερα ακριβές ευρυζωνικες προσβάσεις.
Η αδυναμία σύγκλισης έχει δηλωθεί επίσημα καθώς ο στόχο της Ψηφιακής Στρατηγικής 2006-2013 είναι η διείσδυση της ευρυζωνικότητας να φτάσει το 2008 στο 7%, όταν ο μέσος όρος των 15 για το 2005 ήταν 7,72%.
Παρόλα αυτά ο πόλεμος της ευρυζωνικότητας μαίνεται μεταξύ των τηλεπικοινωνιακών εταιριών μέσω δημοσιευμάτων και διαφημίσεων.
Ωστόσο, τα υψηλά τιμολόγια και η έλλειψη επενδύσεων δημιουργούν την εντύπωση ότι πρόκειται για πόλεμο εντυπώσεων.
Η πραγματικότητα είναι ότι ελάχιστοι εναλλακτικοί πάροχοι έχουν προχωρήσει σε σημαντικές επενδύσεις για την ανάπτυξη του ευρυζωνικού δικτύου.
Οι περισσότεροι προτιμούν να επενδύει ο ΟΤΕ και να τους μεταπωλεί τις υπηρεσίες του.
Επιπλέον, οι τρόποι που έχει επιλέξει το κράτος για την ανάπτυξη της ευρυζωνικότητας προβληματίζουν.
Η παροχή φθηνού Ίντερνετ στους φοιτητές – η οποία αποτελούσε προεκλογική δέσμευση της κυβέρνησης – θα λύσει μερικώς το πρόβλημα διείσδυσης των ευρυζωνικών υπηρεσιών καθώς απευθύνεται σε ένα πληθυσμό 600.000 φοιτητών.
Αυτό το μέτρο ωστόσο δεν αντιμετωπίζει το ψηφιακό χάσμα καθώς ασχολείται με μια πληθυσμιακή ομάδα που απολάμβανε ήδη δωρεάν πρόσβαση μέσω των Πανεπιστημίων.
Επίσης, το μέτρο αντιμετωπίζει προβλήματα στην εφαρμογή του. Ενώ, στην αρχή είχε εξαγγελθεί δωρεάν πρόσβαση σε φοιτητές και σπουδαστές με ταχύτητα 512 Kbps, η τελική εξαγγελία αφορά πρόσβαση ταχύτητας 384 Kbps μόνο για φοιτητές ΑΕΙ και με κόστος 15 ευρώ το μήνα.
Η ανάπτυξη της ευρυζωνικότητας στην Ελλάδα βασίζεται μεταξύ άλλων στην πρωτοβουλία ανάπτυξης μητροπολιτικών ευρυζωνικών δικτύων στους δήμους της χώρας.
Έχουν ήδη υποβληθεί 224 (!) προτάσεις από δήμους με πληθυσμό από 5.000 έως 10.000 κατοίκους και 69 προτάσεις από δήμους με πάνω από 10.000 κατοίκους.
Αν ο στόχος της Ψηφιακής Στρατηγικής για 7% ευρυζωνικών προσβάσεων επαληθευτεί, αυτό θα σημαίνει ότι το 2008 οι συνδρομητές θα είναι 350-700 (για τους δήμους με πληθυσμό 5.000-10.000) και από 700 και πάνω (πληθυσμός 10.000+).
Αυτά τα ποσοστά εγείρουν σημαντικά ερωτήματα σχετικά με τη βιωσιμότητα των επιχειρησιακών σχεδίων.
Επιπλέον, υπάρχει έντονος προβληματισμός σχετικά με τη δυνατότητα των Δήμων να διαχειριστούν την υλοποίηση και λειτουργία των δικτύων.
Από την άλλη πλευρά, αξίζει να σημειωθεί ότι οι υλοποιήσεις των ιδιωτικών υποδομών – κυρίως του τουριστικού κλάδου – επιδεικνύουν δυναμική ανάπτυξη.
Η υλοποίηση 197 έργων με 474 ασύρματα σημεία πρόσβασης (wireless hotspots) δείχνει ότι ο τουριστικός τομέας της χώρας πρωτοστατεί στην ενσωμάτωση των ευρυζωνικών υπηρεσιών στο βασικό πακέτο εξυπηρέτησης των πελατών.
Επιφυλάξεις ωστόσο διατυπώνονται ως προς τους τεχνικούς κινδύνους υλοποίησης που αντιμετωπίζουν οι παραπάνω επενδύσεις.
Η τεχνολογία των δίκτυων WiFi είναι πρόσφατη με αποτέλεσμα το ρυθμιστικό και κανονιστικό πλαίσιό της να παραμένει ελλιπές.
Σημαντικά προβλήματα – για παράδειγμα προβλήματα ασφάλειας – δεν έχουν επιλυθεί.
26.10.06
Η τιμολογιακή πολιτική των παρόχων Internet (2006)
Στη μείωση του ψηφιακού χάσματος δεν βοηθά η τιμολογιακή πολιτική των τηλεπικοινωνιακών εταιριών.
Το μεγαλύτερο μέρος του οπτικού δικτύου του ΟΤΕ παραμένει αχρησιμοποίητο – πληροφορίες αναφέρουν ότι από τις 188 οπτικές ίνες που είναι εγκατεστημένες μεταξύ Αθήνας-Θεσσαλονίκης χρησιμοποιούνται μόνο οι 10.
Παρόλα αυτά ο ΟΤΕ συνεχίζει να εξαρτά τη τιμή πρόσβασης στο διαδίκτυο από τον αριθμό των χρηστών ακολουθώντας μια στρατηγική υψηλού συντελεστή κέρδους – προσφέροντας ακριβή πρόσβαση σε λίγους.
Η εναλλακτική στρατηγική του χαμηλού συντελεστή κέρδους με στόχο της ενθάρρυνση της κατανάλωσης – φθηνή πρόσβαση σε πολλούς – δεν έχει επιλεγεί.
Παρόμοια τακτική ακολουθούν και οι εναλλακτικοί πάροχοι.
Πρόσφατα δημοσιεύματα μετέφεραν τις έντονες αντιδράσεις των εναλλακτικών παρόχων στις εξαγγελίες για το φθηνό Ίντερνετ στους φοιτητές.
Σαν αφορμή των αντιδράσεων αναφερόταν ότι τα χαμηλά έσοδα δεν θα επιτρέψουν απόσβεση των επενδύσεων.
Τα παραπάνω αποτελούν ενδείξεις ότι η ελληνική αγορά τηλεπικοινωνιών κινείται με βραχυπρόθεσμη στρατηγική δημιουργίας άμεσου κέρδους.
Είναι ενδιαφέρον ότι οι εταιρίες αρνούνται ή αδυνατούν να κάνουν μακροπρόθεσμες επενδύσεις που θα οδηγήσουν στην αύξηση των χρηστών του Ίντερνετ.
Το μεγαλύτερο μέρος του οπτικού δικτύου του ΟΤΕ παραμένει αχρησιμοποίητο – πληροφορίες αναφέρουν ότι από τις 188 οπτικές ίνες που είναι εγκατεστημένες μεταξύ Αθήνας-Θεσσαλονίκης χρησιμοποιούνται μόνο οι 10.
Παρόλα αυτά ο ΟΤΕ συνεχίζει να εξαρτά τη τιμή πρόσβασης στο διαδίκτυο από τον αριθμό των χρηστών ακολουθώντας μια στρατηγική υψηλού συντελεστή κέρδους – προσφέροντας ακριβή πρόσβαση σε λίγους.
Η εναλλακτική στρατηγική του χαμηλού συντελεστή κέρδους με στόχο της ενθάρρυνση της κατανάλωσης – φθηνή πρόσβαση σε πολλούς – δεν έχει επιλεγεί.
Παρόμοια τακτική ακολουθούν και οι εναλλακτικοί πάροχοι.
Πρόσφατα δημοσιεύματα μετέφεραν τις έντονες αντιδράσεις των εναλλακτικών παρόχων στις εξαγγελίες για το φθηνό Ίντερνετ στους φοιτητές.
Σαν αφορμή των αντιδράσεων αναφερόταν ότι τα χαμηλά έσοδα δεν θα επιτρέψουν απόσβεση των επενδύσεων.
Τα παραπάνω αποτελούν ενδείξεις ότι η ελληνική αγορά τηλεπικοινωνιών κινείται με βραχυπρόθεσμη στρατηγική δημιουργίας άμεσου κέρδους.
Είναι ενδιαφέρον ότι οι εταιρίες αρνούνται ή αδυνατούν να κάνουν μακροπρόθεσμες επενδύσεις που θα οδηγήσουν στην αύξηση των χρηστών του Ίντερνετ.
20.10.06
Το μοναδικό παράδειγμα ηλεκτρονικής διακυβέρνησης στην Ελλάδα το 2006
Το μόνο χειροπιαστό παράδειγμα χρήσης του διαδικτύου στις συναλλαγές των πολιτών με το κράτος παραμένει εδώ και αρκετά χρόνια το TAXISnet, για την ηλεκτρονική υποβολή δηλώσεων φόρου εισοδήματος και Φ.Π.Α.
Ακόμη όμως και για το TAXISnet οι αναγκαίες επεκτάσεις αργούν να υλοποιηθούν.
Ενώ ο στόχος για το 2006 ήταν να υπάρχουν 10 ηλεκτρονικά παρεχόμενες υπηρεσίες, σήμερα παρέχεται μόνο το TAXISnet.
Η προκήρυξη των υπόλοιπων εντάχθηκε στον προϋπολογισμό στα τέλη του 2005. Σύμφωνα με το σχέδιο για την Νέα Ψηφιακή Στρατηγική, μέχρι το 2008 – δηλαδή 8 χρόνια (!) μετά την έναρξη του προγράμματος της ΚτΠ – το Δημόσιο θα παρέχει με ηλεκτρονικό τρόπο τα πέντε πιστοποιητικά με τη μεγαλύτερη ζήτηση.
Ακόμη όμως και για το TAXISnet οι αναγκαίες επεκτάσεις αργούν να υλοποιηθούν.
Ενώ ο στόχος για το 2006 ήταν να υπάρχουν 10 ηλεκτρονικά παρεχόμενες υπηρεσίες, σήμερα παρέχεται μόνο το TAXISnet.
Η προκήρυξη των υπόλοιπων εντάχθηκε στον προϋπολογισμό στα τέλη του 2005. Σύμφωνα με το σχέδιο για την Νέα Ψηφιακή Στρατηγική, μέχρι το 2008 – δηλαδή 8 χρόνια (!) μετά την έναρξη του προγράμματος της ΚτΠ – το Δημόσιο θα παρέχει με ηλεκτρονικό τρόπο τα πέντε πιστοποιητικά με τη μεγαλύτερη ζήτηση.
Νέα μείωση της χρήσης του διαδικτύου (2005)
Δυστυχώς, για τρίτη χρονιά, τα αποτελέσματα των ερευνών για τη χρήση των νέων τεχνολογιών στην Ελλάδα επιβεβαιώνουν την απομάκρυνση της χώρας από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο και την ενίσχυση του ψηφιακού χάσματος στην ελληνική κοινωνία (βλ. έρευνα V-PRC για την ΕΔΕΤ και την Κοινωνία της Πληροφορίας).
Ενώ η Ευρώπη το 2005 έκανε ένα άλμα 6% στις συνδέσεις διαδικτύου στα νοικοκυριά, η Ελλάδα εμφάνισε για δεύτερη χρονιά μείωση της χρήσης του διαδικτύου.
Με αυτούς τους ρυθμούς ο στόχος της Ελλάδας – μέσω του προγράμματος Κοινωνία της Πληροφορίας (ΚτΠ) – για αύξηση των χρηστών του διαδικτύου στο 40% το 2006 μοιάζει ανέφικτος.
Παρομοίως, ο στόχος για την αύξηση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων που κάνουν χρήση του ηλεκτρονικού επιχειρείν από 1% στο 15% το 2006 απέχει πολύ από την πραγματικότητα καθώς στα τέλη του 2005 το ποσοστό κυμαίνονταν μόλις στο 1,3%.
Ενώ η Ευρώπη το 2005 έκανε ένα άλμα 6% στις συνδέσεις διαδικτύου στα νοικοκυριά, η Ελλάδα εμφάνισε για δεύτερη χρονιά μείωση της χρήσης του διαδικτύου.
Με αυτούς τους ρυθμούς ο στόχος της Ελλάδας – μέσω του προγράμματος Κοινωνία της Πληροφορίας (ΚτΠ) – για αύξηση των χρηστών του διαδικτύου στο 40% το 2006 μοιάζει ανέφικτος.
Παρομοίως, ο στόχος για την αύξηση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων που κάνουν χρήση του ηλεκτρονικού επιχειρείν από 1% στο 15% το 2006 απέχει πολύ από την πραγματικότητα καθώς στα τέλη του 2005 το ποσοστό κυμαίνονταν μόλις στο 1,3%.
12.10.06
Ενδείξεις για διεύρυνση του ψηφιακού χάσματος (2005)
Το ψηφιακό χάσμα το 2005 συνεχίζει να είναι γεωγραφικό (υποχώρηση κατά 5% της χρήσης του διαδικτύου σε ημιαστικές περιοχές), ηλικιακό (υποχώρηση κατά 5% (!) της χρήσης του διαδικτύου στις ηλικίες 35 με 44 ) και ταξικό (μηδενικά ποσοστά χρήσης Η/Υ και διαδικτύου για ανθρώπους χαμηλής εκπαίδευσης και μικρών εισοδημάτων) [1].
Ο αποκλεισμός του μεγαλύτερου μέρους του πληθυσμού από τη χρήση των νέων τεχνολογιών, επιβεβαιώνεται από τις στατιστικές το 2004.
Τα χαρακτηριστικά του ψηφιακού χάσματος είναι γεωγραφικά, ηλικιακά και οικονομικά.
· Άνιση γεωγραφική διαστρωμάτωση για τη χρήση Η/Υ (αστικές περιοχές 32,9%, ημιαστικές περιοχές 18,6%, αγροτικές περιοχές 15,6%) και τη χρήση διαδικτύου (ενδεικτικά στοιχεία για το 2003 [1]: Δυτική Ελλάδα 4,1%, Βόρειο Αιγαίο 7,6%).
· Πλήρης αποξένωση της τρίτης ηλικίας από τις νέες τεχνολογίες με μηδενικά ποσοστά χρήσης Η/Υ και διαδικτύου στις ηλικίες άνω των 55 ετών.
· Ταξική διαστρωμάτωση χρήσης Η/Υ και διαδικτύου: οι απόφοιτοι δημοτικού παρουσιάζουν μηδενικά ποσοστά χρήσης. Παρομοίως, οι οικογένειες με χαμηλό εισόδημα παρουσιάζουν μηδενικά ποσοστά στην πρόθεση αγοράς Η/Υ και πρόσβασης στο διαδίκτυο.
Το ανησυχητικό είναι ότι από χρόνο σε χρόνο υπάρχουν ενδείξεις για περαιτέρω διεύρυνση του ψηφιακού χάσματος.
Τα αποτελέσματα για το 2004 είναι συνταρακτικά καθώς παρουσιάζουν μια υποχώρηση 10 ποσοστιαίων μονάδων στη χρήση του διαδικτύου στις ηλικίες 18 με 24 χρονών (από 47,9% το 2003, στο 38,5% το 2004).
Χάνεται λοιπόν και το τελευταίο άλλοθι αυτών που παρατηρούσαν μοιρολατρικά το ψηφιακό χάσμα και εναπόθεταν τις ελπίδες βελτίωσης των ποσοστών στην αυξημένη εξοικείωση της νέας γενιάς με τις νέες τεχνολογίες.
Αποδεικνύεται ότι χωρίς καίρια μέτρα δεν μπορεί να καλυφθεί από μόνο του το τεχνολογικό έλλειμμα.
Ο αποκλεισμός του μεγαλύτερου μέρους του πληθυσμού από τη χρήση των νέων τεχνολογιών, επιβεβαιώνεται από τις στατιστικές το 2004.
Τα χαρακτηριστικά του ψηφιακού χάσματος είναι γεωγραφικά, ηλικιακά και οικονομικά.
· Άνιση γεωγραφική διαστρωμάτωση για τη χρήση Η/Υ (αστικές περιοχές 32,9%, ημιαστικές περιοχές 18,6%, αγροτικές περιοχές 15,6%) και τη χρήση διαδικτύου (ενδεικτικά στοιχεία για το 2003 [1]: Δυτική Ελλάδα 4,1%, Βόρειο Αιγαίο 7,6%).
· Πλήρης αποξένωση της τρίτης ηλικίας από τις νέες τεχνολογίες με μηδενικά ποσοστά χρήσης Η/Υ και διαδικτύου στις ηλικίες άνω των 55 ετών.
· Ταξική διαστρωμάτωση χρήσης Η/Υ και διαδικτύου: οι απόφοιτοι δημοτικού παρουσιάζουν μηδενικά ποσοστά χρήσης. Παρομοίως, οι οικογένειες με χαμηλό εισόδημα παρουσιάζουν μηδενικά ποσοστά στην πρόθεση αγοράς Η/Υ και πρόσβασης στο διαδίκτυο.
Το ανησυχητικό είναι ότι από χρόνο σε χρόνο υπάρχουν ενδείξεις για περαιτέρω διεύρυνση του ψηφιακού χάσματος.
Τα αποτελέσματα για το 2004 είναι συνταρακτικά καθώς παρουσιάζουν μια υποχώρηση 10 ποσοστιαίων μονάδων στη χρήση του διαδικτύου στις ηλικίες 18 με 24 χρονών (από 47,9% το 2003, στο 38,5% το 2004).
Χάνεται λοιπόν και το τελευταίο άλλοθι αυτών που παρατηρούσαν μοιρολατρικά το ψηφιακό χάσμα και εναπόθεταν τις ελπίδες βελτίωσης των ποσοστών στην αυξημένη εξοικείωση της νέας γενιάς με τις νέες τεχνολογίες.
Αποδεικνύεται ότι χωρίς καίρια μέτρα δεν μπορεί να καλυφθεί από μόνο του το τεχνολογικό έλλειμμα.
Γιατί το διαδίκτυο είναι χρησιμο στην ελληνική κοινωνία;
Οι νέες τεχνολογίες και συγκεκριμένα το διαδίκτυο μπορούν να συμβάλουν αποτελεσματικά στην επίλυση των καθημερινών προβλημάτων των πολιτών. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η αποφυγή της πολύωρης αναμονής στην εφορία μέσω της χρήσης του TAXISnet, για την ηλεκτρονική υποβολή δηλώσεων φόρου εισοδήματος και Φ.Π.Α.
Οι δυνατότητες των νέων τεχνολογιών για γρήγορη και άμεση πρόσβαση σε υπηρεσίες, μπορούν να αποδειχθούν σωτήριες για μεγάλες ομάδες πληθυσμού που αντιμετωπίζουν σήμερα προβλήματα πρόσβασης: κάτοικοι της περιφέρειας, άνθρωποι με δυσκολία στις μετακινήσεις (ηλικιωμένοι, ανάπηροι).
Οι δυνατότητες των νέων τεχνολογιών για γρήγορη και άμεση πρόσβαση σε υπηρεσίες, μπορούν να αποδειχθούν σωτήριες για μεγάλες ομάδες πληθυσμού που αντιμετωπίζουν σήμερα προβλήματα πρόσβασης: κάτοικοι της περιφέρειας, άνθρωποι με δυσκολία στις μετακινήσεις (ηλικιωμένοι, ανάπηροι).
6.10.06
Ποιος ευθύνεται για το ψηφιακό χάσμα;
Υπάρχει καταρχήν πρόβλημα πολιτικού σχεδιασμού.
Κατά τη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου του 2004, με εξαίρεση τα δύο μεγάλα κόμματα, τα υπόλοιπα κόμματα δεν έκαναν καμία αναφορά στις νέες τεχνολογίες.
Ακόμη όμως και οι εξαγγελίες των μεγάλων κομμάτων έδειξαν την αμηχανία και την αδυναμία τους να τοποθετηθούν απέναντι σε ένα κρίσιμο θέμα και να το συνδέσουν οργανικά με την αναπτυξιακή πορεία της χώρας.
Μόνο έτσι μπορούν να αντιμετωπιστούν οι εξαγγελίες της νέας κυβέρνησης για δωρεάν παροχή Η/Υ και πρόσβασης στους φοιτητές – μια ομάδα που από τις στατιστικές φαίνεται ιδιαίτερα ενεργή στον τομέα αυτό μέσω της ελεύθερης πρόσβασης που απολαμβάνει στο πανεπιστήμιο.
Χωρίς να αξιολογούμε τη χρησιμότητα του μέτρου διαπιστώνουμε ότι δε βοηθά στην αντιμετώπιση του ψηφιακού χάσματος.
Με παρόμοιο τρόπο οι εξαγγελίες της σημερινής αντιπολίτευσης περιορίστηκαν σε γενικότητες, παραβλέποντας την πραγματικότητα των στατιστικών με αποτέλεσμα να μην προτείνουν καίριες δράσεις.
Η κυβερνητική αλλαγή και η απραξία ετών 2004-2005 οδήγησαν σε σημαντικές καθυστερήσεις στις κατακυρώσεις έργων.
Επιπλέον το 2003-2005 διαπιστώνεται σημαντικό έλλειμμα πληροφόρησης σχετικά με τη συμβολή των νέων τεχνολογιών στη δραστική βελτίωση της καθημερινής ζωής του πολίτη και των δραστηριοτήτων των μικρομεσαίων επιχειρήσεων.
Οι κυριότεροι λόγοι μη-χρήσης Η/Υ είναι γιατί οι περισσότεροι Έλληνες θεωρούν ότι δεν τον χρειάζονται (22,1%), γιατί δεν έχουν ασχοληθεί ποτέ (27,3%) και γιατί δεν τους ενδιαφέρει (38,6%). Παρόμοιοι είναι οι λόγοι μη-χρήσης του Ίντερνετ.
Πρόβλημα αποτελεί εξάλλου και η έλλειψη δομών.
Παρόλο που συγκεκριμένα προγράμματα ηλεκτρονικής συναλλαγής του κράτους με τον πολίτη προχωρούν ικανοποιητικά – όπως το TAXIS – υπάρχει μεγάλη καθυστέρηση στην εφαρμογή της ηλεκτρονικής συναλλαγής στην καθημερινή επαφή των πολιτών με το κράτος.
Μόνο με την ηλεκτρονική εξυπηρέτηση καθημερινών συναλλαγών του πολίτη με το κράτος, ο πολίτης θα διαπιστώσει τη χρησιμότητα των νέων τεχνολογιών.
Η ηλεκτρονική παροχή των υπηρεσιών των ΚΕΠ (Κέντρα Πληροφόρησης Πολιτών) και του 1564 (Κέντρου Τηλεφωνικής Εξυπηρέτησης Πολιτών) θα βοηθούσε πολύ σε αυτήν την κατεύθυνση.
Τέλος, δεν πρέπει να παραβλέπεται το υψηλό κόστος εξοπλισμού και πρόσβασης στο Ίντερνετ.
Δεν είναι τυχαίο ότι το 90 με 95% των ελλήνων χρηστών του διαδικτύου το 2003 ήταν μεσαίου ή ανώτερου εισοδήματος.
Ωστόσο το πρόβλημα δεν ήταν πάντα η έλλειψη υποδομής.
Αξίζει να αναφερθεί ότι ο δορυφόρος Ελλάδας-Κύπρου που εκτοξεύτηκε μετά από διαδοχικές αναβολές, παραμεινε ανεκμετάλλευτος.
Τα χαμηλά ποσοστά χρήσης υπολογιστή και διαδικτύου αναδεικνύουν επίσης την έλλειψη κινήτρων για τη χρήση των νέων τεχνολογιών.
Η φορολογική έκπτωση για την αγορά υπολογιστή καταργήθηκε το 2002-2003.
Δεν είναι τυχαίο ότι την ίδια χρονιά τα ποσοστά χρήσης υπολογιστών άρχισαν να φθίνουν.
Η σημερινή κυβέρνηση, ακολουθώντας παρόμοια τακτική, μειώνει την έκπτωση φόρου – σχεδόν μηδενίζοντάς την – που απολαμβάνουν όσοι υπέβαλαν ηλεκτρονικά τη δήλωσή τους.
Με αυτόν τον τρόπο, χάνεται ένα από τα ελάχιστα κίνητρα χρήσης και άρα εξοικείωσης των πολιτών με τις νέες τεχνολογίες.
Κατά τη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου του 2004, με εξαίρεση τα δύο μεγάλα κόμματα, τα υπόλοιπα κόμματα δεν έκαναν καμία αναφορά στις νέες τεχνολογίες.
Ακόμη όμως και οι εξαγγελίες των μεγάλων κομμάτων έδειξαν την αμηχανία και την αδυναμία τους να τοποθετηθούν απέναντι σε ένα κρίσιμο θέμα και να το συνδέσουν οργανικά με την αναπτυξιακή πορεία της χώρας.
Μόνο έτσι μπορούν να αντιμετωπιστούν οι εξαγγελίες της νέας κυβέρνησης για δωρεάν παροχή Η/Υ και πρόσβασης στους φοιτητές – μια ομάδα που από τις στατιστικές φαίνεται ιδιαίτερα ενεργή στον τομέα αυτό μέσω της ελεύθερης πρόσβασης που απολαμβάνει στο πανεπιστήμιο.
Χωρίς να αξιολογούμε τη χρησιμότητα του μέτρου διαπιστώνουμε ότι δε βοηθά στην αντιμετώπιση του ψηφιακού χάσματος.
Με παρόμοιο τρόπο οι εξαγγελίες της σημερινής αντιπολίτευσης περιορίστηκαν σε γενικότητες, παραβλέποντας την πραγματικότητα των στατιστικών με αποτέλεσμα να μην προτείνουν καίριες δράσεις.
Η κυβερνητική αλλαγή και η απραξία ετών 2004-2005 οδήγησαν σε σημαντικές καθυστερήσεις στις κατακυρώσεις έργων.
Επιπλέον το 2003-2005 διαπιστώνεται σημαντικό έλλειμμα πληροφόρησης σχετικά με τη συμβολή των νέων τεχνολογιών στη δραστική βελτίωση της καθημερινής ζωής του πολίτη και των δραστηριοτήτων των μικρομεσαίων επιχειρήσεων.
Οι κυριότεροι λόγοι μη-χρήσης Η/Υ είναι γιατί οι περισσότεροι Έλληνες θεωρούν ότι δεν τον χρειάζονται (22,1%), γιατί δεν έχουν ασχοληθεί ποτέ (27,3%) και γιατί δεν τους ενδιαφέρει (38,6%). Παρόμοιοι είναι οι λόγοι μη-χρήσης του Ίντερνετ.
Πρόβλημα αποτελεί εξάλλου και η έλλειψη δομών.
Παρόλο που συγκεκριμένα προγράμματα ηλεκτρονικής συναλλαγής του κράτους με τον πολίτη προχωρούν ικανοποιητικά – όπως το TAXIS – υπάρχει μεγάλη καθυστέρηση στην εφαρμογή της ηλεκτρονικής συναλλαγής στην καθημερινή επαφή των πολιτών με το κράτος.
Μόνο με την ηλεκτρονική εξυπηρέτηση καθημερινών συναλλαγών του πολίτη με το κράτος, ο πολίτης θα διαπιστώσει τη χρησιμότητα των νέων τεχνολογιών.
Η ηλεκτρονική παροχή των υπηρεσιών των ΚΕΠ (Κέντρα Πληροφόρησης Πολιτών) και του 1564 (Κέντρου Τηλεφωνικής Εξυπηρέτησης Πολιτών) θα βοηθούσε πολύ σε αυτήν την κατεύθυνση.
Τέλος, δεν πρέπει να παραβλέπεται το υψηλό κόστος εξοπλισμού και πρόσβασης στο Ίντερνετ.
Δεν είναι τυχαίο ότι το 90 με 95% των ελλήνων χρηστών του διαδικτύου το 2003 ήταν μεσαίου ή ανώτερου εισοδήματος.
Ωστόσο το πρόβλημα δεν ήταν πάντα η έλλειψη υποδομής.
Αξίζει να αναφερθεί ότι ο δορυφόρος Ελλάδας-Κύπρου που εκτοξεύτηκε μετά από διαδοχικές αναβολές, παραμεινε ανεκμετάλλευτος.
Τα χαμηλά ποσοστά χρήσης υπολογιστή και διαδικτύου αναδεικνύουν επίσης την έλλειψη κινήτρων για τη χρήση των νέων τεχνολογιών.
Η φορολογική έκπτωση για την αγορά υπολογιστή καταργήθηκε το 2002-2003.
Δεν είναι τυχαίο ότι την ίδια χρονιά τα ποσοστά χρήσης υπολογιστών άρχισαν να φθίνουν.
Η σημερινή κυβέρνηση, ακολουθώντας παρόμοια τακτική, μειώνει την έκπτωση φόρου – σχεδόν μηδενίζοντάς την – που απολαμβάνουν όσοι υπέβαλαν ηλεκτρονικά τη δήλωσή τους.
Με αυτόν τον τρόπο, χάνεται ένα από τα ελάχιστα κίνητρα χρήσης και άρα εξοικείωσης των πολιτών με τις νέες τεχνολογίες.
Η Κοινωνία της Πληροφορίας (ΚτΠ)
Η προσπάθεια για την εισαγωγή νέων τεχνολογιών στην Ελλάδα συντονίζεται από την ΚτΠ και μάλιστα τα διαθέσιμα κονδύλια είναι πολύ σημαντικά.
Η ΚτΠ δραστηριοποιείται στην ανάπτυξη υποδομών, την επιμόρφωση και τα προγράμματα χρηματοδότησης επιχειρήσεων για τη χρήση των νέων τεχνολογιών.
Κατάσταση το 2003.
Όμως μόλις το ένα τέταρτο των επιχειρηματιών είχει γνώση το 2003 του προγράμματος «Δικτυωθείτε» - κυρίου προγράμματος της ΚτΠ που υπήρχε ήδη τουλάχιστον τρία χρόνια.
Από αυτούς, μόνο οι μισοί έβρισκαν ενδιαφέρον το αντικείμενο του προγράμματος.
Για τα δύο νέα προγράμματα «Εκπαιδευτική στήριξη του “Δικτυωθείτε”» και «Επιχειρείτε Ηλεκτρονικά», η πληροφόρηση έπεφτε το 2003 στον ένα στους δέκα επιχειρηματίες.
Τα παραπάνω ποσοστά εξηγούν και την πολύ μεγάλη υστέρηση της Κοινωνίας της Πληροφορίας στην απορρόφηση των κονδυλίων (μόλις 2,98% του Επιχειρησιακού Προγράμματος (Ε.Π.) για το 2002 και 9,66% του Ε.Π. για το 2003).
Κατάσταση το 2004
Σε ό,τι αφορά την ανάπτυξη υποδομών, ελάχιστα μεγάλα έργα είχαν ξεκινήσει και αυτά που ήταν σε εξέλιξη προχωρούσαν με ιδιαίτερα αργούς ρυθμούς.
Ο άξονας «Εξυπηρέτηση του Πολίτη», για τον εκσυγχρονισμό των δημοσίων υπηρεσιών, εμφάνιζε απορροφητικότητα 7%.
Ο άξονας «Επικοινωνία», που αφορούσε την ανάπτυξη των ευρυζωνικών δίκτυων, εμφάνιζε απορροφητικότητα 1%.
Ακόμη και για πετυχημένα έργα όπως το TAXISnet, σημειωνόταν ολιγωρία ως προς τη βελτίωση τους.
Το 2004 ακυρώθηκε η διαδικασία ανάθεσης της αναβάθμισης του TAXISnet χωρίς να υπάρχει νέα προκήρυξη στον ορίζοντα.
Αναφορικά με την επιμόρφωση, η απορρόφηση ήταν μεγαλύτερη αν και παρέμεινε κάτω του 50%.
Εξάλλου, η μεγαλύτερη προκήρυξη του 2004 αφορούσε έργο κατάρτισης του ΟΑΕΔ.
Ωστόσο, αυτή η προσπάθεια επιμόρφωσης δεν έφερε αποτελέσματα.
Αντί για αύξηση της χρήσης των νέων τεχνολογιών, οι έρευνες παρουσίαζαν μείωση στα ποσοστά χρήσης.
Τα παραπάνω εξηγούν και την πολύ μεγάλη υστέρηση της Κοινωνίας της Πληροφορίας στην απορρόφηση των κονδυλίων: 19,2% για 2004 [4].
Η απώλεια κοινοτικών πόρων για το 2004 ανήλθε στα 100 εκ. ευρώ [5].
Ο στόχος για το 2005 ήταν το 38%[4].
Η ΚτΠ δραστηριοποιείται στην ανάπτυξη υποδομών, την επιμόρφωση και τα προγράμματα χρηματοδότησης επιχειρήσεων για τη χρήση των νέων τεχνολογιών.
Κατάσταση το 2003.
Όμως μόλις το ένα τέταρτο των επιχειρηματιών είχει γνώση το 2003 του προγράμματος «Δικτυωθείτε» - κυρίου προγράμματος της ΚτΠ που υπήρχε ήδη τουλάχιστον τρία χρόνια.
Από αυτούς, μόνο οι μισοί έβρισκαν ενδιαφέρον το αντικείμενο του προγράμματος.
Για τα δύο νέα προγράμματα «Εκπαιδευτική στήριξη του “Δικτυωθείτε”» και «Επιχειρείτε Ηλεκτρονικά», η πληροφόρηση έπεφτε το 2003 στον ένα στους δέκα επιχειρηματίες.
Τα παραπάνω ποσοστά εξηγούν και την πολύ μεγάλη υστέρηση της Κοινωνίας της Πληροφορίας στην απορρόφηση των κονδυλίων (μόλις 2,98% του Επιχειρησιακού Προγράμματος (Ε.Π.) για το 2002 και 9,66% του Ε.Π. για το 2003).
Κατάσταση το 2004
Σε ό,τι αφορά την ανάπτυξη υποδομών, ελάχιστα μεγάλα έργα είχαν ξεκινήσει και αυτά που ήταν σε εξέλιξη προχωρούσαν με ιδιαίτερα αργούς ρυθμούς.
Ο άξονας «Εξυπηρέτηση του Πολίτη», για τον εκσυγχρονισμό των δημοσίων υπηρεσιών, εμφάνιζε απορροφητικότητα 7%.
Ο άξονας «Επικοινωνία», που αφορούσε την ανάπτυξη των ευρυζωνικών δίκτυων, εμφάνιζε απορροφητικότητα 1%.
Ακόμη και για πετυχημένα έργα όπως το TAXISnet, σημειωνόταν ολιγωρία ως προς τη βελτίωση τους.
Το 2004 ακυρώθηκε η διαδικασία ανάθεσης της αναβάθμισης του TAXISnet χωρίς να υπάρχει νέα προκήρυξη στον ορίζοντα.
Αναφορικά με την επιμόρφωση, η απορρόφηση ήταν μεγαλύτερη αν και παρέμεινε κάτω του 50%.
Εξάλλου, η μεγαλύτερη προκήρυξη του 2004 αφορούσε έργο κατάρτισης του ΟΑΕΔ.
Ωστόσο, αυτή η προσπάθεια επιμόρφωσης δεν έφερε αποτελέσματα.
Αντί για αύξηση της χρήσης των νέων τεχνολογιών, οι έρευνες παρουσίαζαν μείωση στα ποσοστά χρήσης.
Τα παραπάνω εξηγούν και την πολύ μεγάλη υστέρηση της Κοινωνίας της Πληροφορίας στην απορρόφηση των κονδυλίων: 19,2% για 2004 [4].
Η απώλεια κοινοτικών πόρων για το 2004 ανήλθε στα 100 εκ. ευρώ [5].
Ο στόχος για το 2005 ήταν το 38%[4].
Η ηλεκτρονική επιχειρηματικότητα στην Ελλάδα
Με δεδομένο ότι οι ελληνικές επιχειρήσεις βρίσκονται πολύ μακριά από τον μέσο ευρωπαϊκό όρο, τα στοιχεία για το 2003, δείχνουν μια τάση στασιμότητας – και σε μερικές περιπτώσεις ξεκάθαρη μείωση - στην εισαγωγή στην επιχείρηση Η/Υ, τοπικού δικτύου (LAN), σύνδεσης Ιντερνετ, e-mail και προσωπικής ιστοσελίδας.
Επιπλέον, η πρόθεση των εταιριών για αγορά Η/Υ παρουσιάζει συνεχή μείωση από το 2001(-1% για το 2002, -2% για το 2003) ενώ η πρόθεση για προμήθεια Ίντερνετ βρίσκεται σε πολύ αρνητικά επίπεδα (Ίντερνετ: -7,1% για το 2002, 0,9% για το 2003).
Επιπλέον, η πρόθεση των εταιριών για αγορά Η/Υ παρουσιάζει συνεχή μείωση από το 2001(-1% για το 2002, -2% για το 2003) ενώ η πρόθεση για προμήθεια Ίντερνετ βρίσκεται σε πολύ αρνητικά επίπεδα (Ίντερνετ: -7,1% για το 2002, 0,9% για το 2003).
Ο κίνδυνος ενός ψηφιακού χάσματος (2003)
Ο κίνδυνος ενός ψηφιακού χάσματος, με την έννοια του αποκλεισμού μέρους του πληθυσμού από τη χρήση των νέων τεχνολογιών, είναι μεγάλος.
Τα χαρακτηριστικά του ψηφιακού χάσματος είναι γεωγραφικά, ηλικιακά και οικονομικά ΄(στοιχεία 2004).
· Άνιση γεωγραφική διαστρωμάτωση για τη χρήση Η/Υ (Αστικές περιοχές 34,2%, Ημιαστικές περιοχές 21,7%, αγροτικές περιοχές 15,2%) και τη χρήση Ιντερνετ (ενδεικτικά στοιχεία για το 2003 [1]: Δυτική Ελλάδα 4,1%, Βόρειο Αιγαίο 7,6%).
· Πλήρης αποξένωση της τρίτης ηλικίας από τις νέες τεχνολογίες με μηδενικά ποσοστά χρήσης Η/Υ και Ίντερνετ στις ηλικίες άνω των 55 ετών.
· Ταξική διαστρωμάτωση χρήσης Η/Υ και Ίντερνετ: Χρήση από έναν στους δύο πολίτες με ανώτερη εκπαίδευση και μηδενικό ποσοστό αποφοίτων δημοτικού.
Ταξική διαστρωμάτωση εντοπίζεται και στην πρόθεση αγοράς Η/Υ και πρόσβασης στο Ίντερνετ: ενώ ένας στους τρεις πολίτες με οικογενειακό μηνιαίο εισόδημα άνω των 2.100 ευρώ δηλώνει πρόθεση αγοράς, το ποσοστό για τις οικογένειες με χαμηλό εισόδημα είναι μηδενικό.
Τα δεδομένα αυτά θα πρέπει να αποθαρρύνουν κάθε πρόθεση για επικράτηση ενός μοντέλου “ηλεκτρονικής δημοκρατίας”: όταν οι πολίτες δεν είναι έτοιμοι να υιοθετήσουν την τεχνολογία στην οποία βασίζεται η υλοποίηση της ¨ηλεκτρονικής δημοκρατίας¨, ο στόχος δεν είναι εφικτός.
Τα χαρακτηριστικά του ψηφιακού χάσματος είναι γεωγραφικά, ηλικιακά και οικονομικά ΄(στοιχεία 2004).
· Άνιση γεωγραφική διαστρωμάτωση για τη χρήση Η/Υ (Αστικές περιοχές 34,2%, Ημιαστικές περιοχές 21,7%, αγροτικές περιοχές 15,2%) και τη χρήση Ιντερνετ (ενδεικτικά στοιχεία για το 2003 [1]: Δυτική Ελλάδα 4,1%, Βόρειο Αιγαίο 7,6%).
· Πλήρης αποξένωση της τρίτης ηλικίας από τις νέες τεχνολογίες με μηδενικά ποσοστά χρήσης Η/Υ και Ίντερνετ στις ηλικίες άνω των 55 ετών.
· Ταξική διαστρωμάτωση χρήσης Η/Υ και Ίντερνετ: Χρήση από έναν στους δύο πολίτες με ανώτερη εκπαίδευση και μηδενικό ποσοστό αποφοίτων δημοτικού.
Ταξική διαστρωμάτωση εντοπίζεται και στην πρόθεση αγοράς Η/Υ και πρόσβασης στο Ίντερνετ: ενώ ένας στους τρεις πολίτες με οικογενειακό μηνιαίο εισόδημα άνω των 2.100 ευρώ δηλώνει πρόθεση αγοράς, το ποσοστό για τις οικογένειες με χαμηλό εισόδημα είναι μηδενικό.
Τα δεδομένα αυτά θα πρέπει να αποθαρρύνουν κάθε πρόθεση για επικράτηση ενός μοντέλου “ηλεκτρονικής δημοκρατίας”: όταν οι πολίτες δεν είναι έτοιμοι να υιοθετήσουν την τεχνολογία στην οποία βασίζεται η υλοποίηση της ¨ηλεκτρονικής δημοκρατίας¨, ο στόχος δεν είναι εφικτός.
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)
Αναρτήσεις
